Puzzle Birleştirmenin Beyin Sağlığına Faydaları

Bugün sizlere bilimsel yönü ağır basan bir konuyu olabildiğince hafifleterek aktarmaya çalışacağız. Amacımız, puzzle ile uğraşmanın analiz edilmiş faydaları hakkında sizleri de bilgilendirmek.

 Biliyorsunuz, son yıllarda beyin geliştirici egzersizlerin neler olduğu ve hatta yaşlılıkta başa gelen demans/ bunama hastalığının  nasıl engelleneceği konusu çok fazla gündeme geliyor. 

 Tam da bu noktada sağlıkçıların sıkça kullandığı “Kullan ya da kurtul!”  deyimine atıfta bulunabiliriz.  Türkçedeki “İşleyen demir ışıldar.”  sözü de uygundur anlatacaklarımıza..

Çapraz bulmacalar, kart oyunları, internette sörf yapmak ve puzzle birleştirmek, beyni  uyararak aktif kılmanın  en kolay yollarıdır.

Yazımızın bundan sonrasında, bir  foto puzzle şirketinde kreatif direktör olarak çalışan Monnica Y. Dennis ‘in konu hakkındaki düşüncelerini  kendi sözleriyle sizlere aktarmaya çalışacağız. Şöyle diyor Monnica:

Demans/bunama ve özellikle de alzheimer hastalıkları hakkındaki istatistikler gerçekten de şok edici:

·        Alzheimer,  Amerika’da en sık görülen Nöro dejeneratif hastalık çeşidi ( sinir hücrelerinin hasar gördüğü hastalıklar) (1)

·        5,3 milyon Amerikalının şu anda  alzheimer hastası olduğu tahmin ediliyor. (2)

·        Amerika’da her 70 saniyede bir kişi alzheimer hastalığına yakalanıyor. (3)

Demans yani bunama, ruh halinin ve de kişiliğin değişmesine neden olur. Bu hastalıkta önce hafıza kaybı yaşanabilir ve  ardından düşünmede zorluklar başlar. Sonrasında ise yıkıcı davranışlar ve başka sorunlar başlayabilir.

Bu hastalığa yakalananların tedavi sürecinde onlara “sabit aşinalık duygusu” verebilmek  faydalıdır. Mesela çevrelerinde sevdikleri objeleri bulundurmak, hastalığın yavaşlaması için beyni teşvik eder.  Puzzle birleştirmekse, bu tanıdık insanları, yerleri, şeyleri  ve aktiviteleri  akılda tutmaya yardımcı olur.

alzheimer ve puzzle

Puzzle birleştirmek beyne nasıl yardım eder?

Puzzle birleştirirken,  birbirine uyan parçaları seçmek için onların şekillerini ve renk bilgilerini hafızada tutmak, beyni meşgul eder. Resmi tamamlayabilmek için her bir parçanın neye benzediğini veya benzemek zorunda olduğunu  ve ne tür bir parça aradığınızı beyniniz ezberlemek zorunda kalır. Bu işlemleri tekrarlamak ise kısa süreli hafızayı pekiştirir.

Bunun yanı sıra puzzle birleştirmek, sol ve sağ beyin arasında gerçek bir sinerji yaratılmasını da teşvik eder.  Sol beyin, mantıksaldır. Yani rasyonel, analitik  ve nesneldir. Problem çözerken sol beyin uyarılır. Yaratıcı olan sağ beyin ise büyük resmi görmemizi sağlar. Sağ beyin rastgelelik, sezgiler, öznellik ve hatta aşina olmadığı şeylerle ilgilidir. Puzzle çözmek, beynin birbirinden tamamen farklı bu iki dünyasını harekete geçiren en iyi yöntemlerdendir.

 Puzzle birleştirirken beyin bu iki yarısını birden çalıştırır. Böylece beynin hem bu iki yarı küresi arasında, hem de hücreleri arasında bağlantı kurulur. Bu bağlantı ise öğrenme, anlama ve hatırlama yeteneklerini artırır.

Bunun yanı sıra puzzle konusundaki her başarı –  en az puzzle’ı bitirmek kadar her bir parçanın doğru yerini bulmak-  dopamin salgısını arttırır; ki bu da insanların ruh halini düzenleyen,  konsantrasyon ve motivasyonu etkileyen önemli bir  kimyasal taşıyıcıdır. Dopamin, keyif / ödül yolu ( bağımlılıklarda ve heyecan verici  şeylerde), hafıza ve motor kontrolde önemli bir rol oynar.

Puzzle’ı nasıl seçersiniz?

Büyükler için puzzle seçerken, aşağıdakileri dikkate alın:

·        Çocuk aktiviteleri içermesin -  Eğer puzzle’ı çocuksu buluyorsanız, almayın.

·        Beğendiğiniz puzzle’ın durumu - Çok parçalı olanlar mı daha iyi, yoksa standart olanları mı tercih edersiniz ?

·        Tanıdık gelen şeyler - Simgeler ve favori hobiler, seçmek için ideal konular olabilir. Ayrıca aile fotoğrafınız veya sevdiğiniz bir objenin resmini çekerek kendi özel puzzle’ınızı da yaptırabilirsiniz.

Unutmayın, sevdiğiniz birisi ile puzzle birleştirmek, sadece zihinsel aktivitenizi artırmak için değil, aynı zamanda birlikte hoşlanacağınız anılar yaratmak için de harika bir yöntemdir.

 Kaynaklar:

**http://www.intentionalcaregiver.com/

1 – “Alzheimer’s Disease and Parkinson’s Disease”. N Engl J Med. Vol. 348, No. 14, pp. 1356-64.

2 – Alzheimer’s Association. Alzheimer’s Disease Facts and Figures 2009.

3 – Every 70 seconds, someone in the U.S. develops alzheimer’s disease.

Uyarlama Çeviri: Puzzle Galeri